Uczeń kontra depresja

DEPRESJA to stan, który najczęściej objawia się poczuciem smutku, obniżonym nastrojem, brakiem chęci do działania oraz negatywnym postrzeganiem rzeczywistości. Pierwsze objawy depresji często pozostają niezauważone, nie tylko przez bliskich, ale nawet samych pacjentów. Depresja jest chorobą ciała i ducha, która może dotknąć każdego człowieka. Bez względu na płeć, wiek czy status społeczny.

Niestety, coraz bardziej obniża się granica wieku dzieci, u których rozpoznaje się depresję. Jest to nawet 2 proc. dzieci i ok. 8 proc. nastolatków. Z kolei nieco szerzej rozumiane zaburzenia depresyjne dotykają 20 proc. ludzi w okresie dojrzewania.

OBJAWY DEPRESJI U DZIECI I MŁODZIEŻY

Choć objawy depresji u wszystkich grup wiekowych mogą być podobne, to jednak powinno się mieć na uwadze, że u dzieci i młodzieży zazwyczaj występuje inne niż u dorosłych nasilenie poszczególnych symptomów.

Oznaki depresji u dzieci:

– smutek, płaczliwość, przygnębienie; dodatkowo u dzieci i nastolatków pojawia się drażliwość i łatwe wpadanie w złość lub rozpacz,

– apatia, utrata zdolności do cieszenia się z rzeczy, które wcześniej sprawiały radość,

– znudzenie, zniechęcenie,

– ograniczenie kontaktu z rówieśnikami,

– nadmierna wrażliwość na krytykę,

– depresyjne, pesymistyczne myślenie – „wszystko jest bez sensu”, „nic mi się nie uda” itp.,

– wewnętrzne napięcie i lęk, przy których nie da się określić przyczyny.

Poza wymienionymi wyżej objawami u chorych można zaobserwować też inne problemy, niekoniecznie kojarzone z depresją. Są to na przykład:

– problemy z koncentracją i zapamiętywaniem,

– pobudzenie psychoruchowe, wynikające z napięcia, np. skubanie ubrań,

– dolegliwości somatyczne: bóle brzucha, mdłości, biegunka, wymioty, bóle głowy, duszności (typowe u dzieci),

– buntownicze zachowanie, nieprzestrzeganie zasad, zachowania agresywne lub autoagresywne (typowe u nastolatków).

LECZENIE DEPRESJI

Pierwszym specjalistą, który może dostrzec niepokojące objawy, jest lekarz rodzinny, dlatego jego czujność i intuicja są bardzo istotne w rozpoznaniu depresji dziecięcej. Psychiatra diagnozuje chorobę na podstawie wywiadu z pacjentem i jego opiekunami, a także ocenia skalę i stopień nasilenia objawów, wykluczając choroby współistniejące.

Podstawową i najważniejszą terapią jest psychoterapia, zależnie od przypadków – grupowa, rodzinna lub indywidualna. Gdy ta nie jest wystarczająca, a nasilone objawy uniemożliwiają dziecku codzienne funkcjonowanie, włącza się farmakoterapię – zawsze jako dodatek do psychoterapii, a nie „zamiast”.

Depresja wieku dziecięcego, ze względu na swoje niejednoznaczne objawy, jest chorobą, którą łatwo zbagatelizować i przeoczyć. Jednak to od czujności, intuicji i empatii rodziców, nauczycieli czy znajomych w szkole może zależeć zdrowie, a nawet życie dziecka.  

Antydepresyjny Telefon zaufania Fundacji Itaka – 22 484 88 01 
Antydepresyjny telefon – 22 594 91 00 (środa i czwartek w godz. 17:00-19:00) 

Telefon zaufania Dla Dzieci i Młodzieży – 116 111 
Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka – 800 12 12 12